Masterclass: VLAS, PAPIER, DRAAD met Marieke van Mieghem en Loes Schepens

Marieke van Mieghem en Loes Schepens ontmoetten elkaar op het vlasveld in Hemmen in 2020. Al gauw blijkt dat ze hun liefde voor de natuur en nieuwsgierigheid voor materialen delen. En dat niet alleen, ze werken regelmatig samen om het vlas zo diep mogelijk te doorgronden en maken kunstwerken waarin vlaspapier regelmatig de hoofdrol heeft. In deze masterclass delen ze graag hun opgedane kennis op het gebied van vlas, vlaspapier en toepassingsmogelijkheden daarvan als vlaspapierdraad, en’ vlaspapieren’ stof. Onder hun begeleiding word je ingewijd in deze bijzondere technieken en krijg je inzicht en grip op de oneindige mogelijkheden die het materiaal vlas in zich draagt.

De masterclass is verspreid over 3 dagen. Daarin leer je de verschillende technieken van papierscheppen (dag  1), papierdraad maken (dag 2), botanisch verven en weven (dag 3). Je werkt in de ateliers van Marieke en Loes, waarbij je wordt meegenomen in de verhalen en werkwijzen van de kunstenaars en hopen ze zaadjes te planten om te gaan werken met dit fantastische materiaal.

Loes Schepens werkt en onderzoekt al meer dan 20 jaar papier van natuurlijke bronnen die resulteren in kunstwerken. Deze werken zijn terug te voeren op zintuiglijke ervaringen, het landschap, planten en hun structuren. Met haar werk wil de kunstenaar haar verhalen over de natuur vertellen en de onthechting die we met de natuur ervaren vertragen.

Marieke van Mieghem werkt vanuit de behoefte om materialen te ontrafelen, te doorgronden en er mee te experimenteren. Het zelf met een groep Linen stewards vlas verbouwen zorgt voor een sterke verbondenheid met het materiaal en dat verweeft Marieke in haar beeldende werk met persoonlijke thema’s over wat het betekent om zich te kunnen verwonderen; schoonheid en lichtheid te zien in de wereld om ons heen en weer dichterbij de natuur te zijn.

Programma:

Dag 1 papier scheppen van vezel tot vel

Locatie: atelier Loes, Weimarstraat 56, Den Haag
Datum: 18 januari 2025
Tijd: 10-15 uur

We beginnen met het schoonmaken en knippen van het vlas, tijdens deze gezamenlijke handelingen, vertelt Loes over haar werk, haar ervaring van het vlas verbouwen en laat ze voorbeelden zien van haar papieronderzoek. De geknipte vezels gaan daarna in de Hollander (de pulp maalmachine). Dan volgt een instructie over de verschillende scheptechnieken en gaan we met al voorbereide pulp, papier scheppen op A4 formaat. Tussendoor kijken we steeds naar het maalproces van de Hollander, waarin de vezel een typische metamorphose doormaakt. We koetsen en stapelen de vellen tussen vilt en katoenen doeken en dan gaat de hele stapel tegelijk in een pers. Door de hevige krimp van het papier zal het droogproces de 4 dagen erna door Loes worden gecontroleerd en worden de doeken steeds gewisseld.

Dag 2 van vel tot draad

Locatie: atelier Marieke, Gansstraat 170, Utrecht
Datum: 25 januari 2025
Tijd: 10-15 uur

We bespreken de eigenschappen van het zelf geschepte vlaspapier. Marieke vertelt over de ontstaansgeschiedenis van het maken van kami- Ito en hoe papierdraad naast onze gewone garens een plek had en heeft in gebruiksvoorwerpen en design en laat daarnaast voorbeelden zien van eigen werk met vlaspapierdraad. We starten vervolgens met vlaspapier dat al is voorbereid. Marieke laat zien hoe je van het voorbereide papier een draad kunt maken. Zoals het knippen en sorteren van het vlas bijna meditatief is vraagt het voorbereiden, rollen, scheuren en spinnen van papier juist  concentratie en geduld. Naast het leren spinnen met het voorbereide vlaspapier gaan we ook een aantal van de eigen geschepte papieren vellen voorbereiden door het te snijden. We maken er vochtige pakketjes van zodat we het de volgende dag kunnen gebruiken om extra draden mee te maken.

Dag 3 van draad tot stof

Locatie: atelier Marieke, Gansstraat 170, Utrecht
Datum: 26 januari 2025
Tijd: 10-16 uur

We starten de dag met het bekijken van de eigenschappen van deze eerste draden. Wat is de eerste indruk van wat je er mee zou willen maken? Hierna kunnen de eigen geschepte, gesneden en voorbereide vellen tot draad gesponnen worden. Er kan geverfd worden met het botanisch verfbad. Als alle draden droog zijn (eventueel kunnen we het drogen versnellen) kunnen we een stuk stof gaan weven. Een korte uitleg over de geschiedenis van het weven met papierdraad, in Japan heet dat shifu, volgt. Daarnaast krijg je uitleg over een paar weefbindingen. We weven in houten frames en op houten weefbordjes. Er zal ook een tafelweefgetouw zijn met een linnen schering. Aan het einde van deze dag zullen we met elkaar de oogst bewonderen!