1m2 vlas / Material District

Een seizoen lang ontvang je praktische nieuwsbrieven met tutorials, krijg je toegang tot online webinars en kun je deelnemen aan inspirerende verwerkingsdagen en workshops. Door zelf vlas te verbouwen en het fascinerende proces van zaad, naar stengel, naar vezel, naar weefsel te doorlopen, ga je vanzelf nadenken over het huidige textiel- en productiesysteem. Dit project helpt je bewuster en beter geïnformeerde keuzes te maken op het gebied van duurzaamheid.

In 2024 deden meer dan 800 mensen mee aan 1m2 vlas. Neem een kijkje op het Instagram-account @_1m2vlas om een indruk te krijgen van hun ervaringen.

Je kunt het hele proces thuis volgen. Houd er rekening mee dat je enkele zelfgemaakte hulpmiddelen nodig hebt voor het verwerken. (Bekijk hier de lijst met benodigdheden.) Wil je gebruik maken van de traditionele gereedschappen? Dan kun je deelnemen aan een verwerkingsdag en een spinworkshop. Alle benodigde gereedschappen zijn daar aanwezig. Deze workshops worden op diverse locaties in het land georganiseerd. De verwerkingsdagen en spin workshops zijn optioneel, hiervoor wordt een aparte bijdrage gevraagd (€5,- verwerkinsgdag en €60,- spin workshop). Je kunt je later aanmelden voor deze activiteiten.

Stappen

Verbouwen*

De vlasplant komt al heel lang voor in ons land, samen met België en Noord-Frankrijk is Nederland wereldwijd de grootste producent van vlas. Vanaf de jaarwende duurt het ongeveer honderd dagen tot het zaaien. Het vlas groeit ongeveer honderd dagen, meestal is de oogst eind juli of begin augustus. Daarna wordt het op het veld gelegd om te roten, dit is het fermentatieproces waarbij de vezel loskomt van de houtige delen. Afhankelijk van het weer duurt dit een maand. Daarna wordt het vlas gebundeld en opgeslagen in een droge ruimte.

Verwerken

Op heldere, droge dagen in het najaar wordt het vlas gerepeld: de zaadjes worden losgeslagen van de stengel. Daarna wordt het gebraakt: de stengels worden gebroken zodat de houtdeeltjes loskomen van de vezel. Bij het zwingelen worden de laatste houtdeeltjes van de vezel verwijderd. Als laatste wordt er gehekeld: de vezel wordt ‘gekamd’ tot er een mooie bundel vlas overblijft, die doet denken aan haar. Het bijzondere is dat bij de machinale verwerking precies dezelfde handelingen nodig zijn, waardoor je het proces echt kan doorgronden.

Van vlas tot linnen

De bundels van het lange gehekelde vlas worden opgedraaid tot een zogenaamde vlaspop. Dit vlas wordt gesponnen tot een linnen draad, hoe dunner de draad, hoe hoogwaardiger het linnengoed zal zijn. De minder lange vezels na die na het hekelen overblijven noemen we klodden, deze worden ook tot vlaspoppen gemaakt maar worden gebruikt voor het meer alledaagse linnengoed. Uiteindelijk blijven er hele korte vezels over, die worden gebruikt voor het maken van bijvoorbeeld touw of graanzakken.

Planning

Je ontvangt van maart tot december een maandelijkse nieuwsbrief met tutorials.

• maart – veld voorbereiden
• april – zaaien
• 10 april – webinar 1
• mei – juni – wieden
• 10 juli – webinar 2
• augustus / september – vlasverwerking
• 11 september – webinar 3
• oktober / november – spinnen
• december – weven

1m2 vlas is een project van Crafts Council Nederland en The Linen Project in samenwerking met the National Association of Swedish Handicraft Societies. Steeds meer landen doen mee, met elkaar werken we aan meer bewustwording rondom lokaal textiel. 1m2 vlas wordt mede mogelijk gemaakt door Van de Bilt zaden en vlas B.V.

*Disclaimer: we hopen natuurlijk dat iedereen een mooie opbrengst heeft, maar kunnen de oogst niet garanderen. Dit hangt af van verschillende factoren, zoals het weer, de grond en de uitvoering van de instructies. We doen ons best om de informatie zo duidelijk mogelijk te delen, zodat je de beste kans hebt op succes!

Heb je een vraag over 1m2 vlas? Neem contact op via guusje@craftscouncil.nl