Houtdraaien

Van Leonardo da Vinci tot een nieuwe generatie jonge makers, houtdraaien is een eeuwenoude techniek die iedereen intrigeert en waar volop mee wordt geëxperimenteerd.

Houtdraaien is een vorm van houtbewerken die anders is dan de meeste houttechnieken, omdat het hout beweegt terwijl een gereedschap wordt gebruikt om het te snijden en te modelleren. Door middel van het houtdraaien kunnen er veel verschillende en vooral complexe ontwerpen gemaakt worden; van tafelpoten, en honkbalknuppels, tot schalen en kommen. Om het materiaal in een bepaalde vorm te krijgen, wordt er een draaibank gebruikt. Het vormgeven van het hout gebeurt door middel van gutsen en beitels die op een leunspaan worden gehouden.

In de studio van Maurits Büsse

De oorsprong van houtdraaien dateert rond 1300 voor Christus toen de Egyptenaren een tweepersoons draaibank ontwikkelden. Eén persoon draaide het hout rond met een touw, terwijl de ander een scherp voorwerp gebruikte om er vormen in te snijden. De Romeinen verbeterde het Egyptische ontwerp met de toevoeging van een wentelboog (de zogenoemde fiedelbank). Deze draaibanken werden ook ontwikkeld en gebruikt in Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië. Enige tijd nadat de wentelboog werd ontwikkeld, werd een bank gemaakt met een hefboom die met de hand moest worden bediend. In de middeleeuwen werd deze vervangen door een voetpedaal die de handen vrijmaakte en zo ontstond de trapdraaibank. Leonardo da Vinci heeft ook bijgedragen aan de geschiedenis draaibank. Terwijl we hem het beste kennen als kunstenaar, was hij ook wetenschapper en ingenieur. Hij maakte schetsen van de vroegste vormen van deze trapdraaibank.

A Forest of Wood door Mark Giglio

Tijdens de industriële revolutie werd de draaibank gemotoriseerd, zodat gedraaide objecten in minder tijd konden worden gemaakt. De motor produceerde ook een grotere draaisnelheid van het hout, waardoor het makkelijker werd om snel werk te produceren van hoge kwaliteit. Door recentere technologie worden de meeste commerciële houtgedraaide producten gemaakt door computergestuurde machines.

Dutch Fisherman Light door Maurits Büsse

Maar er zijn nog altijd ambachtslieden die het vak beoefenen. In 1992 werd de Nederlandse vereniging voor houtdraaiers opgericht, en de techniek wordt weer opnieuw ontdekt door een jonge generatie. Zoals Mark Giglio die afvalhout tot een bos draait. Of Maurits Büsse met zijn Dutch Fisherman Light – één van de winnende souvenirs van de Dutch Darling wedstrijd van CCNL. Deze lamp is gedraaid van een deel van een visserspaal afkomstig uit het IJsselmeer, vlakbij Enkhuizen. De eikenhouten palen worden gebruikt om visnetten in de zee te ondersteunen. In verloop van tijd breken de palen af door slijtage, waardoor ze onbruikbaar zijn. Maurits Büsse draait er dan lampen van. Geïnteresseerd in deze houtgedraaide lamp? Bestel hem via onze webshop.