CCNL in Zagreb: Ambacht, traditie en design

In het kader van MADE IN, Design & Crafts in Dialogue # 2 was Crafts Council Nederland uitgenodigd om een lezing te geven in Zagreb, op 31 januari 2019.

MADE IN is een tweejarig samenwerkings project tussen Oostenrijk, Slovenië, Kroatië en Servië. Het is een onderzoeks-, ontwerp- en erfgoedinitiatief dat samenwerking en kennisuitwisseling tussen traditionele vakmensen en hedendaagse ontwerpers in de Balkan stimuleert. Het doel is om de ambachtstraditie nieuw leven in te blazen en ontwerpers te informeren over materieel en immaterieel erfgoed, en zo een nieuw, authentiek en duurzamer gezicht te creëren voor hedendaags design.

Ambacht cruciaal voor identiteit en duurzaamheid

Het project MADE IN van de Balkanlanden is voortgekomen uit het toegenomen bewustzijn van dat ambachten een cruciale rol spelen bij het creëren en behouden van lokale en Europese identiteit, vooral in deze tijd van globalisering. Bovendien is ambachtelijke productie veelal duurzaam door het gebruik van lokaal geproduceerde materialen en het bevordert een langzamere en duurzamere consumptie.

Ambachtswerkplaatsen en ambachtslieden verdwijnen echter uit stedelijke omgevingen, ze worden verdreven door overweldigende hoeveelheden goedkope massaproductie. Dat het ambacht en kleine producties verdwijnen is ook te wijten aan het gebrek aan kennis bij nieuwe generaties. Juist de waarden en geschiedenis en de innovatieve kracht van de ambachten vormen een essentieel onderdeel van elke cultuur.

Crafts in de hedendaagse maatschappij

Crafts Council Nederland is begonnen als een privé initiatief en is inmiddels uitgegroeid tot een onmisbare schakel om de crafts een hedendaagse plek te geven in de maatschappij. Crafts Council Nederland neemt daarvoor de rol aan als aanjager, initiator, conceptontwikkelaar en als verbinder van vakmensen, ontwerpers, onderzoek, onderwijs, bedrijfsleven en de overheid.

Marion Poortvliet en Willemien Ippel spraken in hun presentatie over de nieuwe makers en over hun activiteiten zoals de Crafsmap, het Meet the Master programma, de Crafts exchange en Craftsklas. Ook spraken ze over het belang van erfgoed voor innovatie en het daaruit voortvloeiende partnerschap met de Dutch Design Week. In hun jaarlijkse show HOW&WOW van Crafts Council Nederland laten ze het neusje van de zalm zien en tonen ze het belang van de crafts voor de toekomst.

Wie, wat, hoe? Belangrijke vragen om crafts future proof te maken

Aansluitend op de presentatie was het panelgesprek en gingen Marion en Willemien dieper in op vragen als: Wat is het belang van design voor ambacht en vice versa; Wat zijn de nieuwe modellen van uitwisseling tussen ambachten en design; Wat zijn goede methoden om kennis over te dragen? Wat kunnen ontwerpers leren van de ambachtstraditie van een land? Hoe om te gaan met ambachten buiten de context van erfgoed en nationale identiteit? Wat zijn de ambachten van vandaag, in relatie tot de hedendaagse levensstijl en dagelijkse gewoonten? Bestaat er zoiets als ‘digitaal ambacht’? Zijn er duurzame modellen voor traditionele ambachten buiten het toerisme en souvenir artefacten?

Na Crafts Council Nederland spraken nog:

  • Evelien Bracke, Belgische curator en kunsthistorica (Design Museum Gent, BE). Haar lezing ging in op de moeilijkheden, uitdagingen en kansen met betrekking tot de curatie en presentatie van ambachten in een hedendaagse context. Wat is het potentieel van ambachten in de 21ste eeuw en hoe kan het worden vertaald naar een breder publiek in een institutionele context?

  • Henriette Waal (Atelier Luma, NL, FR) sprak over de duurzame manier waarop Atelier Luma de natuurlijke en culturele bronnen van de bioregio creëert en gebruikt en daarmee lokale oplossingen ontwikkelt voor mondiale vraagstukken. Atelier Luma was met haar Algae Lab winnaar van de the New Material Award, uitreiking tijdens de Dutch Design Week 2018.

  • Andrea de Chirico (Superlocal, IT, NL) nam ons mee op een korte reis naar 0 mijl-productie, een wereldwijd netwerk dat lokale productie bevordert met een op de toekomst gerichte visie op handwerk. De Chirico’s Superlocal project in Eindhoven en Londen illustreerdt zijn werkwijze.

Klik hier om meer te lezen op de website van MADE IN.