Netten breien

Het breien en repareren van fuiken en netten is een traditioneel ambacht dat vroeger veel beoefend werd. Netten en fuiken werden veelvuldig gebruikt in de visserij maar ook voor vogelvangst en de jacht.

Netten breien is echt handwerk waarover ook een aantal vakboeken verschenen zijn. Deze boeken staan vol met informatie en gebruikerservaringen over de benodigde materialen, maar ook de, vaak speciale, schema’s staan er in uitgetekend. Het belangrijkste kenmerk van netten breien ten opzichte van ‘gewoon’ breien is dat er geen rek zit in nettenbreien. De knoop fixeert, wat nodig is om prooien geen kans te geven om te ontsnappen.

Nettenbreien kan verdeeld worden in rondbreien, voor de fuiken, en vlakbreien voor de rechten netten. Het repareren van netten wordt ‘boeten’ genoemd. Om goed te kunnen nettenbreien is niet alleen techniek maar ook gevoel nodig, zoals bij alle ambachten. Geroutineerde nettenbreiers leggen wel 1200 knopen per uur. Die snelheid was ook nodig want netten kunnen wel tot 30 meter lang en 15 meter breed zijn.

In 1883 werd de Apeldoornse Nettenfabriek Zeppelin opgericht, voor het machinaal vervaardigen van netten. In 2007, na 124 jaar, sloot de fabriek haar deuren. Het archief, waaronder nettenmonsters, is ondergebracht in het CODA museum in Apeldoorn.

Voor het breien van netten zijn naalden, garen en een maasstok nodig:
– Boetnaalden
Andere namen voor de naalden zijn breinaald, spoel, knoopnaald of maasnaald. De breinaalden bestonden vroeger vaak uit (vlier)hout of been. Tegenwoordig zijn de knoopnaalden meestal van kunstof gemaakt.
– Maasstok
De maasstok die gebruikt wordt, bepaalt de grote van de mazen van het visnet of fuik.
– Garen
Boetgaren bestond vroeger vooral uit de beschikbare natuurlijke materialen. Vooral katoen werd veel gebruikt. Tegenwoordig wordt vooral kunststof draad gebruikt van nylon.

Boeken:
D. Vink – Het Breien van Netwerk

Ary van Wingerden – Netten Breien, een Gezonde Verslaving

Eric de Preester – Leer Zelf Netten Breien
Wim Vreeke – De Zeeuwse Strandvisserij



Nederlands ambacht